- Dopóki nie mamy świadomości jacy jesteśmy i dokąd zmierzamy trudno nam skutecznie podejmować działania określane jako "zarządzanie ryzykiem"
Zarządzanie ryzykiem a także odpornością, ciągłością działania i bezpieczeństwem nie powinno być oddzielone od pozostałych dziedzin zarządzania organizacją. Nie powinno być realizowane odrębnie – w wolnym czasie. Tym bardziej, że we wszystkich sferach zarządzania organizacją (firmą, instytucją) najważniejszym czynnikiem powodzenia jest mieć świadomość tego co się robi, co się ma i dokąd się zmierza i w jakim otoczeniu (środowisku) prowadzi się działalność. Bieżąca „fotografia” organizacji i jej otoczenia stanowi podstawę podejmowania decyzji.
ISTOTA
1. Rozpoznanie i zrozumienie charakteru i zakresu działalności prowadzonej przez organizację (przedsiębiorstwo, firmę, instytucję, urząd …)
- Co organizacja robi?
- Dlaczego organizacja to robi?
- Jak organizacja to robi?
- W jakich warunkach wewnętrznych organizacja działa?
- Kiedy organizacja to robi?
- Czym organizacja dysponuje?
- … etc.
2. Rozpoznanie i zrozumienie zewnętrznego środowiska prowadzonej działalności
- Z jakich podmiotów składa się otoczenie bliższe?
- Z jakich podmiotów składa się otoczenie dalsze (makroekonomiczne)?
- Kim są zewnętrzni interesariusze organizacji?
- Jakie są ich cele i systemy wartości?
- … etc.
3. Rozpoznanie i zrozumienie związków i relacji (interakcji) pomiędzy organizacją (przedsiębiorstwem, firmą, instytucją, urzędem) a otoczeniem
- Jakie zobowiązania ma organizacja wobec otoczenia?
- Jaki jest charakter tych zobowiązań?
- Jak organizacja wpływa na otoczenie?
- Jaki jest charakter tego wpływu?
- Jakie zobowiązania ma otoczenie wobec organizacji?
- Jaki jest charakter tych zobowiązań?
- Jak otoczenie wpływa na organizację?
- Jaki jest zakres i charakter tego wpływu?
- … etc.
Risk comes from not knowing what you’re doing Warren Buffett
ZAKRES
1. Architektura organizacji
Architektura to struktura składników określonej całości (systemu, organizacji), ich relacji (wzajemnych i z otoczeniem) oraz zasady i wytyczne rządzące planowaniem, projektowaniem i rozwojem w czasie tych składników i ich relacji.
Architektura gospodarowania
Kluczowe składniki prowadzenia działalności, w tym: cele długo i krótkoterminowe; działania; funkcje; kapitał; kultura organizacji; lokalizacje; misja; modele prowadzenia działalności (modele biznesowe); plany; potencjał i zdolności; pracownicy i współpracownicy (role, kompetencje, umiejętności, wiedza, doświadczenie, odpowiedzialność, uprawnienia); procesy; produkty i usługi; reguły gospodarowania (biznesowe); strategie; struktury kosztów; struktury organizacyjne; strumienie i struktura przychodów; wartości; wizja; wyniki i sposób ich pomiaru; zakres działalności; zdarzenia i wydarzenia związane z prowadzoną działalnością …
Interesariusze wewnętrzni, w tym: ich cele, systemy wartości , zakres i sposób postrzegania rzeczywistości oraz przyszłości …
Architektura niematerialna
Architektura techniczna - aktywna
Architektura techniczna - pasywna
2. Architektura otoczenia
Podmioty i instytucje otoczenia bliższego – konkurencyjnego i dalszego – makroekonomicznego:
- Finansowego
- Gospodarczego (biznesowego)
- Kapitałowego
- Konkurencyjnego
- Kulturowego
- Politycznego
- Prawno-regulacyjnego
- Społecznego
- Środowiskowego
- … etc.
Interesariusze zewnętrzni (cele, systemy wartości, zakres i sposób postrzegania rzeczywistości oraz przyszłości)
- Administracja rządowa i jej agendy
- Administracja samorządowa i jej agendy
- Akcjonariusze
- Dostawcy materiałów i produktów
- Dostawcy kapitału
- Inwestorzy
- Klienci
- Konkurenci
- Organizacje społeczne
- Partnerzy
- Podmioty masowego komunikowania
- Podmioty nadzoru zewnętrznego
- Podmioty regulujące
- Sąsiedztwo
- Społeczność lokalna
- Stowarzyszenia i organizacje branżowe
- Środowiska polityczne
- Udziałowcy
- Związki zawodowe
- … etc.
3. Relacje (zależności) pomiędzy organizacją a otoczeniem
Zakres i charakter relacji i zobowiązań (związków, zależności) pomiędzy organizacją a zewnętrznym środowiskiem: dalszym i bliższym:
- Komunikacja
- Nadzór
- Podległość
- Poręczenia
- Porozumienia
- Reprezentacja
- Rywalizacja
- Umowy
- Współpraca
- Zobowiązania
- … etc.
REZULTAT
- Rozpoznana, zdefiniowana i zaktualizowana architektura organizacji (przedsiębiorstwa, firmy, instytucji, urzędu).
- Rozpoznana, zdefiniowana i zaktualizowana architektura środowiska zewnętrznego (otoczenie bliższe, otoczenie dalsze).
- Rozpoznane, zdefiniowane i zaktualizowane relacje (interakcje, związki) organizacji z otoczeniem (zobowiązania własne, zobowiązania obce / zobowiązania dobrowolne, zobowiązania narzucone, zobowiązania umowne).